Jeśli zdiagnozowano u Ciebie chorobę, która ma wpływ na trzustkę, musisz wiedzieć, jakim badaniom będziesz musiał się poddać. Możesz zostać poddany cholangiopankreatografii rezonansu magnetycznego (MRCP), testowi stymulacji wydzielania lub testowi linii rodowej w celu określenia ryzyka wystąpienia raka trzustki.
Poziom amylazy i lipazy
Poziom amylazy i lipazy to badania często zlecane pacjentom z problemami z trzustką. Wyniki tego testu mogą być przydatne w diagnozowaniu rodzaju problemu z trzustką, a także w określeniu, czy trzustka funkcjonuje prawidłowo. Ponadto wysoki poziom tych enzymów może być związany z obniżoną funkcją nerek.
Testy te są ważne w diagnostyce i leczeniu ostrego zapalenia trzustki. Są również wykorzystywane do diagnozowania innych zaburzeń pracy trzustki. Zazwyczaj test jest wykonywany razem z innymi testami. W dzisiejszych czasach nie jest jednak stosowany jako samodzielny test.
Lipaza jest enzymem naturalnie produkowanym przez organizm. Jest uwalniana z wierzchołków komórek błoniastych trzustki. Dyfunduje do krążenia ogólnego, limfatycznego i naczyń włosowatych.
Test stymulacji wydzielania
Jeśli cierpisz na chorobę taką jak przewlekłe zapalenie trzustki, lekarz może zalecić wykonanie testu stymulacji wydzielania. Jest to inwazyjna procedura przeprowadzana w celu zbadania funkcjonowania trzustki.
Trzustka produkuje enzymy, które są potrzebne do rozkładania pokarmu. Jeśli gruczoł nie produkuje ich wystarczająco dużo, proces trawienia może zostać zakłócony. Test stymulujący wydzielanie sekretyny mierzy ilość tych enzymów produkowanych przez trzustkę.
Aby wykonać ten test, lekarz użyje rurki nosowo-żołądkowej. Jest to rurka, którą wprowadza się przez nos. Kiedy Twój żołądek będzie pusty, zostanie Ci wstrzyknięta substancja zwana sekretyną. Substancja ta będzie stymulować gruczoł do produkcji większej ilości enzymów. Następnie zostaniesz wysłany do laboratorium w celu przeprowadzenia badań.
Zabieg endoskopowej ultrasonografii (EUS)
Endoskopowa ultrasonografia (EUS) to badanie, które jest wykorzystywane do znalezienia i usunięcia małych torbieli z trzustki. Jest ono przeprowadzane w szpitalu i zwykle odbywa się w sedacji.
EUS pozwala lekarzom zdiagnozować raka trzustki, wykonać biopsję rdzeniową trzustki i określić, czy konieczna jest operacja. Procedura ta jest również przydatna w badaniach przesiewowych w poszukiwaniu nieprawidłowości u osób z grupy wysokiego ryzyka.
Endoskopowe badanie ultrasonograficzne jest bezpieczne, ale nie jest pozbawione komplikacji. Na szczęście są one rzadkie, jeśli procedura jest wykonywana przez doświadczonego lekarza. Obejmują one niewielkie ryzyko krwawienia i zakażenia, ale nie są poważne.
Przed poddaniem się procedurze EUS należy omówić z lekarzem wszelkie problemy zdrowotne i wątpliwości. Zapozna się on z przyjmowanymi lekami.
Cholangiopankreatografia rezonansu magnetycznego (MRCP)
Cholangiopankreatografia rezonansu magnetycznego (MRCP) jest badaniem obrazowym, które pomaga lekarzom uwidocznić układ żółciowy i przewody trzustkowe. Jest ono wykorzystywane do diagnozowania nieprawidłowości przewodów trzustkowych i kamieni żółciowych, a także do oceny funkcji trzustki.
Badanie to jest zwykle wykonywane w warunkach ambulatoryjnych. Może być jednak wymagane znieczulenie pacjenta. Procedura może być niekomfortowa i często towarzyszą jej łagodne efekty uboczne. W przypadku ich wystąpienia powinieneś poinformować o tym swojego lekarza i zespół opieki medycznej. Po zabiegu możesz jeść jak zwykle.
MRCP ma wysoką dokładność diagnostyczną. Wiele badań potwierdziło słuszność tej procedury. Inne badania wykazały, że może ona dostarczyć użytecznych informacji o strukturze i funkcji narządu.
Istnieją dowody na to, że MRCP może być pomocna w wykrywaniu raka trzustki. Kamisawa i wsp. (2009) ocenili MRCP jako narzędzie pozwalające odróżnić AIP od raka trzustki.
Badania germinalne w kierunku raka trzustki
Jednym z najważniejszych powodów wykonywania badań jest poznanie historii rodzinnej raka. Wykonanie testów germinalnych u pacjentów, u których w rodzinie występuje rak trzustki, może pomóc w określeniu indywidualnego ryzyka. Posiadanie tych informacji może również wpłynąć na opiekę nad pacjentem.
Istnieją dowody na to, że gruczolakorak przewodowy trzustki wzrasta. Przewiduje się, że przed 2030 rokiem stanie się on drugą najczęstszą przyczyną zgonów z powodu nowotworów w Stanach Zjednoczonych. Jednak nadal jest to choroba śmiertelna, z pięcioletnim przeżyciem względnym wynoszącym zaledwie 9%.
Jest kilka czynników, które przyczyniają się do wysokiej częstości występowania raka trzustki. Mutacje genetyczne są częstym zjawiskiem i jeśli występują u członka rodziny, osoba taka jest narażona na zwiększone ryzyko zachorowania. W jednym z badań oszacowano, że około 10% osób z rakiem trzustki ma co najmniej jeden wariant genu związany z tym ryzykiem.